Ўтган ҳафтанинг жума куни Тошкент шаҳридаги Ёзувчилар уйида яқинда нашр қилинган “Ҳой-ҳой ўлан, жон ўлан...” ҳамда “Жанубий Қозоғистон вилоят ўзбек маданият марказига – 25 йил” китобларининг тақдимоти ўтди. Қозоғистон халқи Ассамблеяси раисининг ўринбосари – Қозоғистон Республикаси Президенти Маъмурияти Қозоғистон халқи Ассамблеяси Котибиятининг мудири Жансейит Туймебаевнинг Ўзбекистонга сафари доирасида уюштирилган мазкур тадбирда икки қардош халқ зиёлилари – олимлар, шоирлар, ёзувчилар, санъаткорлар, миллий маданият марказлари ва оммавий ахборот воситаларининг вакиллари иштирок этишди.
Шуни алоҳида таъкидлаш жоизки, Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг мажлислар зали фойесида ташкил этилган қозоғистонлик ўзбек ижодкорларининг китоб кўргазмаси шу куни тадбирга узоқ-яқиндан келган меҳмонлар эътиборини тортди.
Ўзбекистон Фанлар академияси вице-президенти Баҳром Абдуҳалимов тадбирни кириш сўзи билан очиб, Ўзбекистонда Қозоғистон йили доирасида ўтаётган тадбирларга қисқача тўхталди ва дастлабки сўзни делегация раҳбари Ж. Туймебаевга берди.
У Қозоғистоннинг Тўнғич Президенти Н. Назарбаев ва Ўзбекистон Республикаси Президенти Ш. Мирзиёевларнинг ташаббуси билан 2018 йилда – Қозоғистонда Ўзбекистон йили, 2019 йилда эса – Ўзбекистонда Қозоғистон йилининг нишонланаётганлигини, шу кунгача, режага мувофиқ, кўплаб маданий-маърифий тадбирлар уюштирилиб, мазкур сана муносабати билан бир неча китоблар чоп қилинганини айтди.
– “Жанубий Қозоғистон” вилоят ижтимоий-сиёсий газетаси ташаббуси билан чоп этилган Қозоғистон Республикасининг Тўнғич Президенти Н. Назарбаевнинг “Элбоши Мактублари – тараққиёт кафолати” китоби бу борадаги дастлабки қадам бўлган эди, – дея таъкидлади Жансейит Қансейитули. – Бу йўналишдаги ишлар жорий йилда ҳам давом этмоқда. Қозоғистонлик ўзбекларнинг халқ оғзаки ижоди намуналари жамланган мазкур китоб ҳам навбатдаги қадамдир. Шимкент шаҳри, Қарноқ, Эски Иқон, Манкент, Қорабулоқ, Сайрам, Қорамурт қишлоқларидаги лапар ижрочиларидан ёзиб олинган халқ оғзаки ижоди намуналари киритилган тўплам нафақат фольклоршуносларни, балки кўпчиликни қизиқтириши табиий...
Сўнгра, у Ўзбекистондаги қозоқ миллий маданият маркази жонкуярларининг бир гуруҳини, шунингдек, мазкур китобни нашрга тайёрлашда жонбозлик кўрсатган лойиҳа раҳбари – А. Пратов, муҳаррирлар – Б. Турдиқулов ва З. Мўминжонов, ношир – А. Маҳаммедов, таржимонлар – М. Сафарова, Н. Тўремуратов, саҳифаловчи-дизайнер О. Мўминжоновни Қозоғистон халқи Ассамблеясининг ташаккурномалари билан тақдирлади.
Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмасининг раиси Сирожиддин Саййид мазкур саналар доирасида ўтган тадбирлар натижасида икки қардош халқ орасидаги маданий ва маънавий, адабий алоқалар янада мустаҳкамланаётганини таъкидлаб, ўзбек адабиётининг дарғаларидан бири Ғафур Ғуломнинг машҳур шеърини ўқиб берди.
Шундан сўнг Ж. Туймебаев, С. Саййид, Б. Абдуҳалимов, И. Ҳошимжонов алвон тасмани қирқиб, “Ҳой-ҳой ўлан, жон ўлан...” ҳамда “Жанубий Қозоғистон вилоят ўзбек маданият марказига – 25 йил” китобларининг дастлабки нусхаларини йиғилганларга тақдим қилишди.
Ўз навбатида минбарга чиққан Ўзбекистон Фанлар академияси ўзбек тили, адабиёти ва фольклори институти директори, профессор Низомиддин Маҳмудов, шунингдек, йирик фольклоршунос олим, филология фанлари доктори Маматқул Жўраев “Қозоғистон ўзбекларининг халқ оғзаки ижоди” тўпламининг нашр қилиниши фольклоршуносликка қўшилган муносиб ҳисса эканини таъкидлашди.
Ўзбекистон халқ шоири Муҳаммад Али китобнинг аҳамиятига тўхталар экан, қуйма сатрлар намунаси сифатида “Ёр, ёр...” лапарини ўқиб берганида залдагилар бир қалқиб тушишди.
Таниқли жамоат арбоби Рўзақул Холмуродов:
– Халқ оғзаки ижоди – бебаҳо меросимиз, жумладан, лапарлар ҳам унда ўзига хос ўринга эга. Мазкур китоб халқ лапарларини ўрганиш борасида эътиборга лойиқ иш, Қозоғистон ўзбекларининг фольклоршунослигида муҳим босқичдир, – дея эътироф этди.
Тадбирнинг иккинчи қисми Шимкент шаҳар ўзбек драма театри томонидан тайёрланган концерт дастури билан давом этди. Таниқли хонандалар Т. Ҳасанов, С. Маҳмудов, А. Эргашев, Ф. Ҳакимжоновнинг қозоқ ва ўзбек тилларидаги қўшиқлари, В. Абдураҳмонова ҳамда Д. Раҳмонқулова ижросидаги рақслар барчага манзур бўлди.