“Ватанни севмоқ имондандир”, деган ибора бежиз айтилмаган. Ҳар биримиз ҳаётга муҳаббатли, она Ватанга садоқатли бўлмоғимиз даркор. Юртни юракдан севиб, ардоқлаш учун биз меҳнатсевар, адолатли, меҳр-оқибатли, кексаларга ҳурмат, ёшларга иззат кўрсатувчи, шарм-ҳаё, тўғрилик, инсоф-диёнат, раҳм-шафқат ва мурувват, камсуқумлик, бардошлилик каби юксак фазилатларга эга бўлмоғимиз даркор.
Элбоши Нурсултан Назарбаев “Қозоғистон – 2050” стратегияси шаклланган мамлакатнинг янги сиёсий йўналиши” номли Мактубида: “Бизнинг асосий ютуғимиз – мустақил Қозоғистонни барпо этганимиз”, – деб, Қозоғистон халқининг мустақиллик йилларида эришган муваффақиятларини саралаб, таҳлил қилиб, шулар қаторида “Қозоғистон–2030” стратегиясининг якуни, натижаси, ютуқларини таъкидлаб ўтган эди. Айнан ижтимоий барқарорлик ҳамда тотувлик туфайли халқаро майдонда танила бошлаганимизни Элбоши бот-бот такрорлайди.
Ана шу Мактубдаги муҳим йўналишлардан бири – янги, қозоғистонча ватанпарварликни шакллантириш экани барчага маълум. Бунга атрофлича тўхталадиган бўлсак, ҳозирги кунда ушбу масала ҳар қачонгидан ҳам муҳимроқдек туюлади. Сабаби, унга давлат раҳбарлари ҳам алоҳида эътибор қаратмоқда. Элбоши сўнгги Мактубининг еттинчи бандида “Янги қозоғистонча ватанпарварлик – бизнинг кўпмиллатли ҳамда кўп конфессияли жамиятимиз муваффақиятининг гарови” экани айтилган. Унда: “Бизнинг ушбу йўналишдаги асосий мақсадимиз оддий ва тушунарли: биз ижтимоий тотувликни сақлаш ҳамда мустаҳкамлашга масъулмиз. Бу – бизнинг мамлакат сифатида, жамият сифатида, миллат сифатида ҳаёт кечиришимизнинг муқаррар шарти. Қозоғистон ватанпарварлигининг негизи – барча фуқароларнинг тенг ҳуқуқлилиги ҳамда уларнинг Ватан олдидаги умумий бурчи”, дея алоҳида қайд этди.
Қадимда ота-боболаримиз Ватанни ҳимоя қилишда жону танини аямай, ватанпарварликнинг энг илғор намунасини кўрсатган. Сабаби, у табиат, миллий тарбия орқали берилган туйғу. Қазибек бий: “Отадан яхши ўғил туғилса, элининг байроғи бўлади. Отадан ёмон ўғил туғилса, карвоннинг орти бўлади”, деган. Бундай доно нақллар асрлар бўйи халқимиз ишончини мустаҳкамлаб, ажойиб инсоний хислатларни қонига сингдирган. Биз ҳали ҳам ушбу хислатлардан айрилмадик. Бинобарни, эндиги масала миллий ватанпарварлик намунасини янги, қозоғистонча ватанпарварлик билан боғлаш, барча миллатларга элимиз, еримиз, миллатимиз, давлатимизни қадрлашда йўл-йўриқлар кўрсатишдан иборат.
Ватанпарварлик – оилага, туғилиб, ўсган элга, она замин ва табиатга, халққа бўлган ҳурматдан бошланади. Ўз миллатини, ерини суйиб, унинг бори ва йўғини дилдан ҳис этган одамгина чинакам ватанпарвар бўлади. Бунинг учун мажбурлаш керак эмас. Президент Н. Назарбаев: “Ҳар бир одам давлатимизга, унинг бой ва машҳур тарихига, унинг келажагига ўзининг тегишли эканини ифтихор билан ҳис қилиши лозим. Элнинг муаммолари ҳам, келажаги ҳам барчага яқин ҳамда тушунарли бўлиши керак. Ҳар бир қозоғистонлик ёшлигидан Қозоғистон – менинг Ватаним, унинг мен учун масъул экани каби мен ҳам унинг учун масъулман, деган оддий қоидани қалбига сингдириб яшаши керак”, деди ватанпарварликнинг ёрқин мисоли сифатида.
Қозоғистоннинг ҳар бир фуқароси учун ватанни севиш, ватанпарварлик руҳидаги тарбиянинг ўрни аввал ҳам ўзгача бўлган, бугун ҳам унинг моҳияти йўқолган эмас. Ҳар қандай давлатнинг ривожланиши онгли фуқаролар қаторининг ортишига боғлиқ. Мана шу йўлдан тоймай, элимиз учун эринмай меҳнат қилсак, бунга ўз ҳиссамизни қўшишимиз аниқ. Келажакда эл тизгинини қўлга оладиган ёшларнинг билимли, ҳар томонлама иқтидорли, малакали бўлиши қанча муҳим бўлса, уларнинг Ватанига меҳр-муҳаббати зиёда бўлиши шунчалик зарурий эҳтиёжга айланади. Чунки, элини, ерини суймаган фуқаронинг Ватанига содиқ бўлиши даргумон. Миллатининг ватанпарвари бўлган фуқаро тилга эътиборсиз бўлолмайди. Ўз тилида ҳам, ўзга тилларда ҳам эркин гапирадиган мутахассис ҳар қачон элига фойда келтириши тайин. Мустақиллик даврида ватанпарварликни инсон онггига сингдириш – алоҳида аҳамиятга эга масалалардан бири.
“Сиёсий-изоҳли луғати”да ватанпарварлик шундай таҳлил қилинган экан: “Патриотизм (юнонча patris – Ватан, ота юрт) – ўзининг шахсий ҳамда гуруҳли манфаатларини элимиз манфаатларига бўйсундирадиган, унга виждонан хизмат қилиб, ҳимоялашни мақсад қилган, ўз Ватанига, Отамаконига деган теран муҳаббат туйғуси”. Бугунги ватанпарварлик масаласи глобаллашув, байналмилалчилик, давлатлараро, минтақавий ҳамда ер шари бўйича ҳамжиҳатлик асосида мустаҳкамланиб бормоқда.
Луғат муаллифлари халқона ватанпарварликни – миллатни севиш билан боғлашади. Ваҳоланки, у фақат миллатни севиш билан чекланмайди. Шунингдек, у давлатини, тилини, динини, урф-одатларини эъзозлашга ҳам боғлиқ эканлиги ҳақиқат. Кўплаб муваффақиятларга сабабчи бўлган ҳам ватанпарварлик десак, янглишмаймиз.
Ватанпарварлик феноменини учга ажратган маъқул, дейди мамлакат олимлари. Бу: давлат, миллат ҳамда алоҳида турлари. Унинг биринчиси бугунги кунда ўта муҳим саналган – янги қозоғистонча ватанпарварлик. Бу элимизда истиқомат қилаётган 130дан зиёд миллат ва элатларнинг элга бўлган муҳаббати. Яъни, барча қозоғистонликларнинг янги ватанпарварликка мойил бўлиши асосий мақсад, кун тартибидаги масалага айланган. Умуман олганда, ҳар қандай одам ватанпарварликни бешикдан вужудига сингдира бошлайди. Бунда оилавий тарбиянинг ҳам, мактаблар, олий ўқув юртлари ва уларда таълим берувчи устозларнинг ҳам улуши зўр.
Элбоши Н. А. Назарбаев Қозоғистон халқига Мактубида Лондон Олимпиадасидаги спортчиларимизнинг 205та миллий терма жамоа ичида 12-ўрин олганини алоҳида таъкидлаб ўтди, шунингдек, Қозоғистон жамоаси кўплаб этнослар мустаҳкам ва тотув чанғароғининг ягона жамоаси сифатида мусобақага тушганини фахр билан маълум қилди.
Элбоши бу ғалаба нафақат қозоқларнинг, балки бутун қозоғистонликларнинг ғалабаси эканини айтиб, мамлакатимизнинг ҳар бир фуқароси олтин, кумуш ҳамда бронза медаль соҳибларидан мамнун бўлганлигини яширмади.
– Олимпиададаги ғалаба тантанаси халқимизни янада жипслаштириб, ватанпарварликнинг катта кучини намойиш этди. Оммавий спорт ҳамда юксак ғалабаларга етаклайдиган спорт мажмуавий тизимли услубни талаб этади. Фақат соғлом миллатгина рақобатбардош бўла олади, – деди Президент.
Кўп этносли Қозоғистон учун миллатлараро тотувликдан кўра муҳимроқ масала йўқдир. Эларо барқарорликка давлат томонидан алоҳида эътибор берилиши ҳам шу туфайли. Қолаверса, ижтимоий тузилмаларнинг шаклланиб, иш юритишлари ҳам айни муддао. Бундай ташкилотлар ва марказларнинг асосий мақсади ҳам жамиятдаги барқарорликни, ижтимоий тафаккур ҳамда миллий ғояни шакллантиришга йўналтирилган. Ушбу муҳим масалалар қаторида қозоқ тилидан фойдаланиш доирасини кенгайтириш масаласи ҳам олдинги ўринда тургани ҳақиқат.
Агар элимизнинг келажаги – ёшларни ватанпарвар, миллатпарвар қилиб тарбияламоқчи бўлсак, энг аввало, қозоқ маданияти ва санъатига, давлат тилига эътибор берганимиз маъқул.
Хулоса тарзида Элбошининг Қозоғистон халқига Мактубидан парча келтириш билан мақолани якунлаймиз: “2050 йилгача биз Қозоғистоннинг ҳар бир фуқароси эртанги кунга, келажакка ишончли сиёсий тизим қуриши керак. Бизнинг болаларимиз ва набираларимиз бошқа мамлакатлардан кўра, Ватанида яшаш афзалликларини ҳис этиши, ўз элида яхши яшаши керак. Бизнинг элимизнинг ҳар бир фуқароси ўзини ўз элининг эгаси сифатида билиши керак”.
Элбоши Астана ҳақида
* Астана асосан мамлакат ҳамда хориж компаниялари маблағи эвазига, қозоқ эли фаровонлиги учун қурилди, бизнинг келажак авлодимиз эзгулиги учун қурилди. Бунинг учун қувонаман, ўкинмайман. Вақти келиб, келгуси авлод бизнинг бўғинга минг маротаба раҳматини айтадиган бўлади.
* Астананинг халқимиз фахрланадиган шаҳар бўлишига, йигирма биринчи аср меъморчилиги асосида бунёд этиладиган янги пойтахт бўлишига шубҳа йўқ.
* Астананинг нафақат Қозоғистондаги, балки дунёдаги энг кўркам шаҳарлардан бирига айланишига ҳамда унинг яхшиликларини қозоғистонликларнинг ҳали жуда кўп авлоди кўришига ишончим комил.
* Астана бизнинг умидимиз, кучимизга бўлган ишончимиз, келажак тимсолига айланди.
*Астанадек шаҳарни барпо этмаганда, биз ЭКСПО каби халқаро кўргазмани ўтказиш ҳуқуқини Европанинг талай кучли мамлакатлари билан тортишиб, ютиб ололмас эдик. Астананинг номзодини қўллаб овоз берган эллар Қозоқ мамлакатининг шундай замонда шаҳар қурганини кўриб, ҳавас қилиб, ўз баҳосини бермоқда.
*Астананинг нуфузи – қозоқ маънавиятининг нуфузидир.
* Астана мен учун тўнғич фарзандим каби. Мен Ватанимизнинг киндиги бўлмиш ерда пойтахт қуришни мақсад қилдим.
* Янги Астана – қадимги қозоқ заминининг тўри.
* Янги Астана – мустақил Қозоғистон учун порлоқ келажакнинг нишонаси.
* Астана қиёфаси – миллат қиёфаси.