Бугун ён-атрофимиздаги қўшни халқлар, давлатлар билан қон-қардошлик ришталари тобора мустаҳкамланиб бораётгани ҳақида сўз юритар эканмиз, бир ҳақиқатни барчамиз якдиллик билан эътироф этамиз: ўзаро муносабатларимиз тарихида, ҳеч шубҳасиз, янги, ёрқин саҳифа очилмоқда.
Қалбимизга беҳад ғурур ва ифтихор бағишлайдиган жиҳати шундаки, Марказий Осиё давлатлари ўртасида мана шундай ўзаро ишонч ва самимиятга асосланган дўстона ҳамкорлик алоқаларининг ривожида ЮртбошиЛАР – Қозоғистон республикаси президенти нурсултан назарбаев ва Ўзбекистон Республикаси Президенти Шавкат Мирзиёевлар асосий ташаббускорлар сифатида ҳал қилувчи ўрин тутмоқдалар.
Яна бир муҳим томони – ўзаро дўстлик алоқаларининг янги босқичга кўтарилишидан минг-минглаб оддий инсонлар манфаат кўрмоқда. Йиллар давомида ёпилиб қолган йўллар, дарвозалар, автобус, темир йўл ва ҳаво транспорти бўйича янги-янги йўналишлар очилмоқда. Тақдир тақозоси билан икки давлат ҳудудида яшаб қолган оға-иниси, ини-оғаси, келинлар – ота уйи билан эркин дийдор кўришиш имконига эга бўлмоқда. Бу дунёда битта одамнинг узоғини яқин, мушкулини осон қилишнинг ўзи қанчалик буюк савоб ҳисобланади. Бугунги кунда эса икки давлат мисолида ҳар куни минглаб одамларнинг ҳожати чиқарилмоқда. Барчаси Ўзбекистон ва Қозоғистон давлатлари раҳбарларининг одамлар манфаатларини юракдан ҳис этиб, ўта тўғри ва адолатли қарор қабул қилганларида. Ҳозирги вақтда Ўзбекистонда ҳам, Қозоғистонда ҳам турли касб эгалари, кексаю ёш билан суҳбатлашсангиз, биринчи навбатда ана шу мавзуда сўз боради.
Бу ҳақиқатни куни кеча қардош Қозоғистон Республикасига қилган сафаримиз давомида яна бир бор чуқур ҳис этдик.
Маълумки, икки давлат Президентлари ўртасидаги келишувга мувофиқ, 2018 йил Қозоғистонда Ўзбекистон йили деб эълон қилинди. Шу муносабат билан бепоён қозоқ диёрида кўплаб тадбирлар бўлиб ўтмоқда. Уларнинг барчаси икки қардош халқни бир-бирига янада яқинлаштириш, ҳозирги мураккаб дунёда дўстлик, ҳамкорлик ришталарини мустаҳкамлашга қаратилгани билан ғоят аҳамиятлидир.
Ўзбек ва қозоқ жаҳондаги энг яқин, дили-дилига, тили-тилига, ўтмиши-ўтмишига, келажаги-келажагига пайваст халқлар, десак, ҳеч қандай муболаға бўлмайди. Қадимий ва муштарак қадриятларимиз асосида азал-азалдан ота-боболаримиз бир-бирларига ҳамдаму ҳамнафас, елкадош бўлиб, ўзаро қуда-анда, дўсту қардош бўлиб яшаб келганлари ҳақида қанча шеърлар, достону ғазаллар битилган. «Қозоғим – қардошим», «ўзбегим – ўз оғам», “йўлдошинг қозоқ бўлса, йўлдан адашмайсан” деган иборалар ўз-ўзидан пайдо бўлмаган. Уларнинг барчаси асрлар синовидан ўтган қардошликнинг қалбларимизга мухрланган ифодасидир.
Икки халқнинг атоқли шоирлари – Ғафур Ғулом ва Сабит Муқанов, бошқа кўплаб ижодкорларимиз бу қардошликни доимо улуғлаб келадилар. Қозоқ халқининг улуғ фазилатларини ҳеч ким Ғафур Ғулом каби теран сатрларда мадҳ этмаган бўлса керак:
Улуғ тўйинг, қувонаман,
Йўлбарсдай гуркирайман.
Қорабайир ёлларини
Пойгаларда тарайман,
Мақтанмайман, чин айтганда,
Бир чамалаб қарайман.
Айтишувда Собит билан
Тортишувга ярайман.
Ўзбек элнинг донг қозонган,
Манасдай оқиниман,
Жон қозоқнинг оқилларин,
Дўстиман, яқиниман.
Буюк қозоқ оқини, файласуфи ва маърифатпарвари Абай Қўнанбаевнинг ўз элининг маънавий даҳоси бўлиб етишишида улуғ мутафаккир шоиримиз Алишер Навоийнинг таъсири катта бўлган. Бу борада Қозоғистон Республикаси Фанлар академиясининг академиги, ёзувчи Ғабит Мусреповнинг қуйидаги эътирофини эсга олиш ўринли бўлади: «Ўзбек халқининг донишманд шоири Алишер Навоийнинг асарларини ўқиб, ундан ўрнак олмаган шоир кам. Классик адабиётимизнинг буюк чўққиси – Абай ҳам Навоийни ўзига устоз, деб билган, истеъдодига таъзим қилган».
Алишер Навоий билан Абай турли замонларда яшаган бўлсалар ҳам, ўз халқининг бахтини, камолини ўйлаб, адолатга интилиб, эзгу ва олижаноб мақсадлар йўлида жон куйдирган. Шунинг учун уларнинг ҳаёт ва ижод йўлларида муштарак жиҳатлар кўп.
Чунончи, Алишер Навоий давлат арбоби сифатида юртни обод қилиш, оддий меҳнаткаш халқнинг оғирини енгил қилинг, турмуш даражасини яхшилаш борасида бир қанча адолатли фармонлар чиқарган бўлса, Абай Қўнанбаев 1885 йил Семипалатинск ўлкасида истиқомат қилаётган қозоқлар учун 60 моддадан иборат қонун лойиҳасини тузиб, халқ орасида жорий этган.
Академик Мухтар Ауезовнинг қуйидаги фикрлари ҳам Абайнинг ўзбек халқига ва қалам соҳибларига бўлган меҳру муҳаббатининг нақадар юксак эканидан далолат беради: «А. Қўнанбаев ўғли Оқилбойга ҳазрат Алишер Навоийнинг «Сабъаи сайёр» достони сюжети асосида «Жарроқ» номли асар ёзишни топширган, набираларидан бирининг исмини Бобур қўйган». Шунингдек, Абай Қўнанбаев ўзининг «Ҳикматлар» китобида ўзбек элимизга хос меҳнаткашлик, ҳунармандлик, тадбиркорлик каби фазилатларни улуғлаб, бундай ёзган:
«Ўзбек деҳқони етиштирмаган ўсимликнинг ўзи йўқ, улар ясамаган буюм йўқ. Аҳилликда яшашади, адоват қўзғамайди. Таниқли бойлари, билимдон муллалари, ҳунармандлик ва мўл-кўллик дейсизми, боадаблик дейсизми – ҳаммаси уларда бор».
Абай бутун умри мобайнида ўз халқини тинчликка, илм-маърифатга, тараққиётга, аҳиллик ва тотувликка чорлаб яшади.
Алишер Навоий – ўзбек халқи қалбининг ифодачиси бўлса, Абай – қозоқ халқи қалбининг ифодачиси. Турли инсоний тушунча ва қадриятлар синовдан ўтаётган бугунги алғов-далғов замонда биз бир-биримизга қалбан яқин бўлиб, ўзаро муаммоларимизни биргаликда ҳал этишимиз, умумий келажагимизни биргаликда қуришимиз ғоят муҳимдир. Шунинг учун ҳам Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг «Буюк қозоқ шоири ва мутафаккири Абай Қўнанбаев ижодий меросини кенг ўрганиш ва тарғиб қилиш тўғрисида» қарори нафақат биз, қалам аҳли, адабиёт ихлосмандлари, балки юртимиздаги ҳамда қардош Қозоғистон Республикасидаги кенг жамоатчилик вакиллари қалбида чинакам мамнуният, ифтихор ҳиссини уйғотди. Чунки, қарорда таъкидланганидек, «Эзгулик ва дўстлик куйчиси Абай Қўнанбаевнинг шарафли номи ва бой ижодий мероси нафақат қозоқ халқи, айни пайтда, бутун туркий халқлар, шу жумладан, ўзбек халқининг ҳам қалбида безавол яшаб келмоқда».
Қарорда Абай Қўнанбаев ижодий меросини кенг тарғиб этиш бўйча зарур чора-тадбирлар ишлаб чиқиш кўзда тутилган. Жумладан, оқиннинг «Сайланма» асарини, «Ўзбек ва қозоқ адабий алоқалари» номли адабий-таҳлилий мақолалар тўпламини ўзбек тилида нашрга тайёрлаш, ҳар йили шоир туғилган 10 август санасида Тошкент шаҳридаги Абай Қўнанбаев ҳайкали пойига гул қўйиш маросими ҳамда мушоира ва бошқа муҳим тадбирлар ўтказиш белгиланди.
Ўрни келганда шуни мамнуният билан таъкидлаш жоизки, шу йил 15 март куни Астана шаҳрида бўлиб ўтган Қозоғистонда Ўзбекистон йилининг расмий очилиш маросими, Қозоғистон Республикаси Президенти Нурсултан Назарбаевнинг айнан Наврўз байрами куни Самарқандга ташрифи, Наврўз тантаналарида иштирок этиб, халқимизни қутлуғ айём билан муборакбод этиши икки давлат ўртасидаги қадим қадриятлар, дўстлик ва яқин қўшничилик муносабатлари ривожида ҳақиқатан ҳам янги давр бошланаётганининг тасдиғидир.
Ана шу янги давр, янги орзу-умидларнинг чорловига мувофиқ, 26-28 март кунлари биз, бир гуруҳ ижодкорлар Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси раиси, Ўзбекистон халқ ёзувчиси Муҳаммад Али раҳбарлигида Жанубий Қозоғистон вилоятига ташриф буюрдик. Ташрифдан кутилган мақсад – Тошкентдаги халқаро Амир Темур хайрия жамғармасининг Қозоғистон Республикасидаги бўлими ва Қозоғистон ўзбек этномаданият бирлашмалари «Дўстлик» ҳамжамиятининг ташаббуси билан Туркистон шаҳрида «Биз бир халқмиз: Амир Темур – буюк бунёдкор» мавзуидаги илмий-амалий анжуманда иштирок этиш эди. Унда тарихчи олим ва педагоглар, халқаро Амир Темур хайрия жамғармасининг мамлакатимиз вилоятларидаги бўлимлари раҳбарлари, қўшни Қирғизистон Республикасидан меҳмонлар, жамоат ташкилотлари аъзолари, оммавий ахборот воситалари вакиллари иштирок этишди.
Ташрифимизнинг илк куни Шимкент шаҳридаги 53-сонли Ҳамза номли ўрта мактабда шаҳардаги мактабларнинг ўзбек тили ва адабиёти фани ўқитувчилари, таълим фидойилари, ўқувчилар билан учрашувдан сўнг Ўзбекистондан борган 20дан зиёд анжуман иштирокчиларини Жанубий Қозоғистон вилояти ҳокими Жансейит Туймебаев қабул қилди ва сўнгги бир ярим йилда Қозоғистон ва Ўзбекистон ўртасидаги дўстлик алоқалари мустаҳкамланиб, яратилаётган янги-янги имкониятлар туфайли иқтисодий, ижтимоий, маданий соҳалардаги алоқалар, товар айрибошлаш тобора ортиб бораётганини ифтихор билан гапирди.
Биз ҳоким тилидан Шимкентда улуғ шоир бобомиз Алишер Навоий номи билан аталадиган янги истироҳат боғи очилаётганини эшитиб, чексиз мамнун бўлдик.
Табиийки, Жанубий Қозоғистонга борган одам барча туркий халқлар фарзандлари учун бирдек суюкли Аҳмад Яссавий Ҳазратларининг муборак қадамжосини зиёрат қилишга ошиқади. Биз аввал Яссавий бобомизнинг падари бузрукворлари Иброҳим ота, волидаи муҳтарамалари Қорасоч она зиёратгоҳларига – Сайрамга йўл олдик. Беқиёс шукрона ила бу зиёратларни адо этдик.
Сайрам – Қозоғистонга ўнлаб ўзбек олиму фузалоларини, атоқли шоир ва ёзувчиларини, санъат, маданият намояндаларини берган муқаддас маскан. Кўркам ва мафтункор қишлоқ кўчаларидан ўтиб борар эканмиз, беихтиёр бундан 42-43 йил муқаддам асли шу юртда туғилган таниқли шоир ва таржимон Мирпўлат Мирзо (охирати обод бўлсин) уйланганида тўйига борганимиз ёдга келди.
Бундан кейинги ташрифимиз Сайрамдаги ўзбек драма театрига бўлди. Президент Н. Назарбаев ушбу театрнинг очилиш маросимида қатнашиб, сўзлаган нутқида «Қозоғистон – ўзбекларнинг ҳам тарихий ватанидир», деб айтган эди, – дейди ифтихор билан театр директори, Қозоғистон ўзбек этномаданият бирлашмаларининг «Дўстлик» ҳамжамияти раиси Икромжон Ҳошимжонов.
Театр жамоаси билан учрашувимиз Сайрам ижодкорлари, кенг жамоатчилик билан ўтказилган маърифий кеча, мушоирага айланиб кетди. Сайрамлик шоирлар меҳмонларга ўзларининг янги шеърларидан ўқиб беришди. Театр жамоаси Муҳаммад Али қаламига мансуб «Алишер Навоий ва Ҳусайн Бойқаро» драмасидан парча намойиш этди. Биз театрдан бир олам таассурот ва ифтихор билан чиқдик.
Кейинги сафаримиз Ўтрор туманидаги Ўтрор қадимий қалъасига ва Арслонбоб мақбарасига бўлди.
Оқшом чўкканида Туркистон шаҳрига кириб бордик. Қозоғистонлик дўстларимизнинг самимий меҳмондўстлигидан баҳраманд бўлиб, ўнлаб давлат раҳбарлари ташриф буюрган ҳашаматли кошонада дастурхон теварагида хуш тилаклар – шеърга, шеърлар – қўшиққа уланиб, мафтункор анжуман ташкил этилди.
28 март куни тонгда Аҳмад Яссавий ҳазратларининг мақбарасини зиёрат қилишга отландик. Мақбара чор-атрофидаги ободончилик ишлари, улкан иношоотлар ҳар бир зиёратчи қалбига ўзгача шукуҳ бахш этади. Амир Темур бобомиз бунёд этган бу улкан мақбарадан Соҳибқироннинг салобатли овози таралиб тургандек гўё.
Бу қадим гўшада дарёдек оқиб келаётган зиёратчилар орасида йўргакдаги боласини бағрига босган келинчаклардан тортиб, тўқсону юзни қоралаган боболар, момолар, бошига ўраб олган рўмоллари ўзларига ярашган қизалоқларгача – барчаси Яратгандан бир илинж тилагандек, шукроналик билан Аҳмад Яссавий ҳазратлари пойига қадам қўяди.
Беихтиёр пичирлаб шеър ўқийман:
Тангрига шукрона сўзим бошида,
Гуноҳим оқади кўзим ёшида,
Ҳақни деганларнинг сиз бардошида,
Пойингизга келдим, Яссавий бобо.
Орин ўйлаганга – орият йўлдош,
Иймон, диёнат бут, Яратган қўлдош,
Умрингиз – ҳикматдир, дилингиз – қуёш,
Пойингизга келдим, Яссавий бобо.
Қўл – ишда, дил ҳар он Худода бўлса,
Жонлар ҳақ иш учун фидода бўлса,
Азизларнинг руҳи дуода бўлса,
Пойингизга келдим, Яссавий бобо.
Зиёратдан сўнг дилларда ўзгача шукуҳ, енгил қадамлар билан зиёратгоҳнинг шундоқ ёнгинасида, Туркистон шаҳридаги тарихий-этномаданий музейнинг мажлислар залида сўзимиз аввалида таъкидлаганимиз – «Биз бир халқмиз: Амир Темур – буюк бунёдкор» мавзусидаги илмий-амалий анжуманда қатнашдик. Тадбирни Қозоғистон ўзбек этномаданият бирлашмаларининг «Дўстлик» ҳамжамияти ва халқаро Амир Темур хайрия жамғармасининг Қозоғистон Республикасидаги бўлими раиси Икромжон Ҳошимжонов бошқарди.
Анжуманни қутлов сўзи билан очган Туркистон шаҳар ҳокими ўринбосари Ғани Рисбековнинг самимий сўзлари қалбимизга жо бўлгандек бўлди. «Ўзбекистонлик қардошларимиз Жанубий Қозоғистонга ташриф буюрганига икки кун бўлди. Сиз юртимизга Ўзбекистоннинг илиқ ҳавосини олиб келдингиз. Икки кун ичида ўрикларимиз оппоқ бўлиб гуллаб кетди».
Конференцияда Ўзбекистон Ёзувчилар уюшмаси раиси Муҳаммад Али, Ўзбекистон Республикаси халқаро Амир Темур хайрия жамғармаси раиси Козим Ҳабибуллаев, кўплаб тарихчи ва педагог олимлар, ижодкорлар, этномаданият бирлашмалари раҳбарлари сўзга чиқиб, ўз фикр-мулоҳазаларини билдиришди. Анжумандан сўнг биз ўзбек адабиёти дарғаларидан бири, атоқли ёзувчи Одил Ёқубов туғилиб, камол топган Қарноқ қишлоғига бордик. Фақат ўзбеклар истиқомат қиладиган бу тарихий масканда ўтмишда 40 та мадраса, тўртта масжид бўлган. Амир Темур бобомиз Аҳмад Яссавий мақбарасидаги Дошқозонни шу қишлоқда қуйдирган.
Устоз Одил Ёқубов таълим олган мактабдаги Қарноқ қишлоғининг оқсоқоллари, фаоллари, мактаб ўқитувчилари, тадбир иштирокчилари билан учрашувимиз ҳам ниҳоятда қизғин, самимий ўтди. Адибнинг ҳаёти, ижодий фаолиятини ёрқин акс эттирган музей билан танишдик.
Қайтишимизда эса Миртемир домла туғилган Иқон қишлоғини зиёрат қилдик, шоирнинг музейи билан танишиб, устоз ҳайкали пойига гуллар қўйдик. Ҳайкал пойида шеърлар ўқилди, самимий тилаклар айтилди.
Шуни мамнуният билан айтиш жоизки, ҳар икки давлатда ҳам, яъни, Ўзбекистонда – қозоқларга, Қозоғистонда – ўзбекларга яшаш, меҳнат қилиш, ўқиш, ўз миллий анъаналарини асраб-авайлаш ва ривожлантириш учун бирдек қулай шарт-шароитлар яратилган. Агар Ўзбекистон мисолида таҳлил қилсак, юртимиз аҳолисининг 3 фоизини қозоқ миллатига мансуб аҳоли ташкил этади. Энг қувонарлиси, улар орасида икки нафар Ўзбекистон Қаҳрамони бор. Серикбай Сағатов, Адилов Ағитай (Оллоҳ раҳмат қилсин). Шунингдек, қозоқ юртдошларимиз орасида Ўзбекистон Республикаси Турон фанлар академияси академиги Қалдибек Сейданов, 47 нафар фан доктори, 240 нафар фан номзоди, кўплаб унвонлар, орден ва медаллар, давлат мукофотлари билан тақдирланганлар борлиги таҳсинга лойиқ. Ўзбекистонда 396 та қозоқ мактаби бўлиб, уларда 50868 нафар ўқувчи таълим олади.
Ўзбекистон Республикаси Олий Мажлиси Қонунчилик палатасида уч нафар қозоқ миллатига мансуб депутат – Айтжанова Нурия, Тумишева Аксавле, Кушербаев Расул фаолият кўрсатмоқда.
Ўзбекистонда олий ўқув юртлари – Нукус давлат университетида, Ажинияз номидаги педагогика институтида, Гулистон давлат университетида, Навоий давлат педагогика институти ва Низомий номидаги Тошкент давлат педагогика университетида «Қозоқ тили ва адабиёти» бўлимлари фаолият юритиб келмоқда.
Қозоғистон Республикасида ўзбекларга яратилган шароитлар, имкониятлар ҳақида ҳам фахр билан гапириш мумкин.
Қозоғистон аҳолисининг 3,1 фоизини ўзбеклар ташкил этади. Жанубий Қозоғистон вилоятида ўзбекларнинг 89,57 фоизи, Жамбил вилоятида эса 5,09 фоизи истиқомат қилади. Қозоғистоннинг бошқа ҳудудларида ҳам миллатдошларимиз яшайди. Қозоғистон ўзбек этномаданият бирлашмаларининг республика бўйича 35 та бўлими фаолият юритмоқда. Мамлакатда 136 мактабда ўзбек тили ўқитилади. Шундан 15та мактабда таълим ўзбек тилида олиб борилади. 121та мактабда эса аралаш тилли синфлар мавжуд. Ўқувчиларнинг умумий сони 100 мингдан зиёд. Бир йилда 5минг ўқувчи ўрта мактабларни тамомлаб, 1,5 минги олий ва бошқа ўқув юртларига кириб ўқишни давом эттиради.
Сайрамдаги ўзбек драма театри жамоаси 2003 йилда ташкил этилган бўлиб, шу давргача дунёнинг ўнлаб мамлакатларида гастрол сафарларида бўлган. Қозоғистонда 9та газета ва журнал ўзбек тилида чоп этилади. Шунингдек, телекўрсатув ва радио эшиттиришлар мавжуд. Ўзбек тилида фаолият кўрсатадиган журналистлар ва ижодкорларнинг эркин фаолияти учун барча шароитлар яратилган.
Мухтасар қилиб айтганда, қардош Қозоғистон Республикасига қилган ижодий сафаримиз кўнглимизни тоғдек кўтарди. Бу сафар тинчлик, эзгулик, дўстлик тараннумига айланди. Ҳар икки давлат раҳбарлари томонидан чуқур ўйлаб олиб борилаётган сиёсат ҳар икки халқнинг бахту саодатига, асрий анъаналарининг бардавомлигига, миллатларимиз иноқлигига хизмат қилаётганини кўриб, дўстлигимиз, қардошлигимиз келгусида янада улкан мевалар беришига ишонч ҳосил қилдик.
Илоҳим, бундай дўстлик ва яқинликка асло кўз тегмасин, қардошлигимиз абадий бўлсин, муҳтарам Президентларимиз бошлаган эзгу ишларга доимо камарбаста бўлиб, ҳаммамиз шу йўлда бел боғлаб, қатъий фаолият олиб борсак, албатта, ўзаро алоқаларимиз янада мустаҳкам бўлади. Бунга ҳеч қандай шак-шубҳа бўлиши мумкин эмас!
ҚУВОНЧЛАРИ ҚЎШ КЕЛДИ
Қозоқ қардошим десам, қулочим қанотланар,
Қадим қадриятлардан юрагим қувватланар,
Навоий, Абай руҳи тиловатдан шодланар,
Туркий деган номи бир, ўзбек билан қозоқнинг,
Каломи, саломи бир, ўзбек билан қозоқнинг.
Дўмбирани чертишни қозоқдек қийган борми,
Ўзбек танбур чертганда кўз ёшин тийган борми,
Ўтмишига бир боқинг, улардек куйган борми,
Тарихдан даъвоси бир, ўзбек билан қозоқнинг,
Оҳ чекса жафоси бир, ўзбек билан қозоқнинг.
Қозоқнинг дили дарё, Ғарбда Волга дарёси,
Қозоқнинг кўкси тоғдир, Шарқда Олтой дунёси,
Бир ёнида таралар Ўзбекистон зиёси,
Саҳроси, ери туташ, ўзбек билан қозоқнинг,
Қалбида қўри туташ, ўзбек билан қозоқнинг.
Омонгелди қозоқнинг эрки учун жон тиккан,
Жалолиддин мангуга ўзбек бўлиб шон тиккан,
Ғафуру Собитлари меҳр отлиқ дон эккан,
Ўлану шеъри бирдир, ўзбек билан қозоқнинг,
Ниятда нури бирдир, ўзбек билан қозоқнинг.
Қозоқларнинг қизлари оташқалб куюк бўлган,
Ўзбекларнинг қизлари Кумушдек суюк бўлган,
Чунки ўзбек, қозоқнинг онаси буюк бўлган,
Оталари орлидир, ўзбек билан қозоқнинг,
Сафи доим норлидир, ўзбек билан қозоқнинг.
Йўллардан ҳам кўнгилдан тўрлар олиб ташланди,
Қадим қадр тикланиб, кўзлар жиқ-жиқ ёшланди,
Дастурхонда бешбармоқ, паловтўра ошланди,
Қувончлари қўш келди, ўзбек билан қозоқнинг,
Меҳмонлари хуш келди, ўзбек билан қозоқнинг.
***
Ўзбек, туркман, қозоғим,
Тожик, қирғиз қароғим,
Санадим, беш бармоғим,
Кел, муштдек бирлашайлик,
Тинчлик деб тиллашайлик!
Агар бир мушт бўлармиз,
Тошни талқон қилармиз,
Шарқда шодмон юрармиз,
Дил очиб, диллашайлик,
Тинчлик деб тиллашайлик!
Одам Ато авлоди,
Етар ўтганлар доди,
Момо Ҳавонинг ёди,
Бир пуштдек сирлашайлик,
Тинчлик деб тиллашайлик!
Отам, деб офтобланган,
Онам, деб моҳтобланган,
Болам, деб шитобланган –
Биз нурмиз, нурлашайлик,
Тинчлик деб тиллашайлик!
Аламнинг ранги бир хил,
Қувонч оҳанги бир хил,
Бахтнинг жаранги бир хил,
Биз бахтга бўйлашайлик,
Тинчлик деб тиллашайлик!
Дема бир-бирга ётмиз,
Бешов улуғ миллатмиз,
Муҳаммадга умматмиз,
Ҳақ йўлда бирлашайлик,
Тинчлик деб тиллашайлик!