Ўзбекистон Президенти Шавкат Мир­зиёевнинг 2018 йил 13 мартдаги "Буюк қозоқ шоири ва мутафаккири Абай Қўнанбаев ижодий меросини кенг ўрганиш ва тарғиб қилиш тўғрисида"ги қа­­­­­­­­­­­­­­рори Ўзбекистон ва Қозоғистон ўртасидаги ўзаро дўстлик ва ҳамкорлик муносабатларини янги босқичга кўтаришда, икки қардош халқнинг ажралмас адабий меросини ёш авлод билан бир­­­­­­­­­­­­­­­­­галикда ўрганишда ғоят муҳим омил бўлиб хизмат қилмоқда.

Абай ижоди билан танишган ҳар бир ўқувчи шеъриятнинг олтин асоси – инсонийлик эканини фаҳмлайди. Шоир ўқувчиларни ноёб ва асл ахло­қий ғоялар сари етаклайди. Абай шеър­­­­­­­­­­ларининг ҳикматга, афоризмга ай­­­­­ланиб кетишининг сири ҳам шунда. Зеро, бугунги замонавий қозоқ шеъри­­­­ятидаги маъно ва мазмун би­лан боғ­лиқ изланишларда, ифода йў­син­­­ла­­­­­­­­­рида Абай тарғиб қилган ўша ин­со­­­­­­­­­­­­­­­­­­­ний фазилатларни, ақлу фаросат жилваларини, ор-номус софлигини, муҳим инсоний хислатларни пайқаб, қувонамиз.

Шоирлар инсон кўнглини – хазиналар тўпланиб турган сандиққа менгзайдилар. Поэзиянинг шунга тил бағишлайдиган сеҳри – инсон вужудидаги энг асл, энг азиз ва юксак туйғулар томирини босиб, ташҳис айта олишида бўлса керак. У инсонга – инсон деган номига лойиқ талаб қўяди, шу билан юрак оло­вини ловуллатади, туйғуларига қа­­нот бағишлайди, эзгуликлар сари етак­лайди. Биз Абай шеъриятида мана шундай фазилатларга дуч келамиз. Айниқса, унинг ёшларни илм эгаллашга ун­даган шеърлари теран маъно-маз­­­­мунга, маърифий аҳамиятга эга:

 Ёшликда илм бор деб эсга олмадим,

 Фойдасин кўра-била текширмадим.

 Эр етгач, тушмади илм ҳовучимга,

 Қўлимни муддатидан кеч сермадим.

1886 йили Абай “Илм топмай мақ­­­­­­­танма”, “Интернатда ўқийди” каби шеър­ларни ёзди. У дастлабки шеър­ла­­­­­­ридаёқ ус­тоз шоир сифатида кейинги авлод ва­­­­­­­­­­­­килларига маърифатли ёшлар бўлиб ети­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­­шишни васият қилади:

 Илм топмай мақтанма,

 Ўрин топмай бопланма.

 Хуморланиб шодланма

 Ўйнаб, бекор кулишга, –

 дейди. Унинг айтишича, илм йўли – адолат йўли. Илм-фанга эришиш учун эски, қолоқ дунёқарашлардан тозаланиб олиш керак. Илм ўрганаётган ёшлар маърифатсиз, саводсиз қавмдан ўзгача, илғор бўла олишини истайди.

Абайнинг бу даврдаги ёзган шеърла­рида халқ манфаатини тушуниб етган асл азаматнинг қиёфаси кўриниб тура­ди, у тарихий тараққиётни, ижти­моий ҳаётни яхши тушуниб етган шоир си­фатида ижод қилди. Энг аввало, Абай сўз санъати – улкан ижтимоий куч, жа­­­­миятдаги курашларнинг асосий қу­­роли эканини тушуниб етди. Абай ижо­­дининг ўлмас жиҳатларидан бири – ўз халқини дунё маданиятининг илғор намуналари билан, фалсафий теран фикрлари билан танишишга чорлагани ҳамда халқини дунё фалсафаси, мада­нияти намуналари руҳида тарбия­ланиш­­га ундаганидадир.

Президентимиз Шавкат Мирзиёевнинг чиқарган тарихий қарори эндиликда абайшунослар учун дастуриламал, ўз­бек-қозоқ адабий алоқаларини янги босқичларга олиб чиқишда эса кенг имкониятлар эшигини очувчи асосий омил бўлиб хизмат қилиши шубҳасиз.