Таҳририятимизда ўзбекистонлик шоир, ёзувчи, журналистлар билан учрашув уюштириш масаласи анча йиллардан буён кўтарилиб келаётган эди. Мухбирлар маҳорат дарсини ўтувчи ижодкорнинг газета соҳасида, яъни таҳририятда ҳам фаолият юритган бўлишини кўпроқ хоҳлашарди. Чунки, “Жанубий Қозоғистон” газетаси ходимларига ижод борасида ўз маслаҳат, фикрларини берадиган одам қаламкашликнинг бутун машаққатию роҳатини бошидан ўтказган бўлиши керак эди.
Раҳбарият бу борада тўғри вариантни танлаб, 20 йил ўқитувчилик қилган, “Бекажон” газетасида ўн беш йил фаолият юритган, бугунги кунда Хабар. уз сайтида журналист сифатида иш олиб бораётган, “Ота”, “Чақмоқ”, “Сабринисо” фильмлари ва “Жийда гули” телесериали сценарийлари ҳамда “Гунг қиз”, “Синфдошлари йўқ одам”, “Худоёров йигитлари”, “Дилхирож”, “Жийда гули”, “Майда безори қария” китоблари муаллифи Каримберди ТЎРАМУРОДни таҳририятга таклиф қилди.
Газетамиз таклифини бажонидил қабул қилган Каримберди Тўрамурод 20 сентябрь куни Шимкентга етиб келди. Уни “Жанубий Қозоғистон” ижтимоий-сиёсий газетаси бош муҳаррир Алишер Сотволдиев бошчилигидаги жамоа илиқ кутиб олди.
“Оңтүстік” матбуот клубида уюштирилган давра суҳбатига меҳнат таътилидаги, ҳатто фарзанд тарбияси билан шуғулланаётган ходимларимиз ҳам етиб келгани таҳририятда ўз касбига фидойи инсонлар меҳнат қилишини яна бир бор исботлаб берди.
А. Сотволдиев ҳамкасбларимизни бирма-бир таништиргач, мақсадга кўчди:
– Каримберди ака, хуш келибсиз! Асарларингиз билан шахсан ўзим ва жамоамиз интернет орқали яхши танишмиз. Ўзингиз ҳақингизда кўпроқ билишни истаймиз...
– Самарқанд вилояти, Ургут тумани, Дўстлик қишлоғида оддий деҳқон оиласида туғилганман. Оилада ўн нафар фарзандмиз: 5 ўғил, 5 қиз. Онамиз беш ўғилни бирин-кетин дунёга келтириб, сўнг беш қизни туққан. Яширмайман, болалигим асосан қўй боқиш билан ўтган. Мен шундай бўлганидан жуда розиман. Чунки, белбоғимда нон ва албатта китоб бўларди. Китоб ўқишга қизиқишим туфайли, ўқувчилик пайтимдаёқ кутубхонадаги уч минг дона китобни ўқиб тугатганман. Кейин колхозимиз кутубхонасидаги беш минг дона китоб ҳам мендан “қочиб” қутулолмади. Умуман олганда, ёшлигимда 10 минг дона китоб ўқиганман. Ҳозир ҳам китоб ўқишни канда қилмайман, бир кунда 50 бет ўқийман, турли сабабларга кўра ўқиёлмай қолсам, келаси куни 100 бет ўқишим керак бўлади. Ҳозир ҳам ёзганимдан кўра кўпроқ китоб ўқийман.
– Ҳар ким ҳам кимгадир тақлид қилиб, шунга ўхшаб ёзишни орзу қилади.
–Мен Тоғай Муродга ҳавас қилиб, ҳикоялар ёза бошлаганман. “Бекажон”да асарларимни шу сабабли Тўра Мурод тахаллуси остида ёзганман. Устозни кўрмасамда, ўзимни унинг шогирдиман, деб биламан. Тўғри, Тоғай Муроднинг китоблари кўп эмас, лекин ижоди жуда салмоқли, ўз йўлига эга ёзувчи эди. Унинг тўрттагина китоби бўлса ҳам, ўз мактабини яратиб кетган ёзувчи.
– Сизни яхши танимаганлар журналистика соҳасида таҳсил олган деб юришади.
– Ҳа, кўпчилик филология, журналистикани тамомлаган деб ўйлайди. Театр ва рассомчилик институтига киролмаганман. Математикага бўлган қизиқишим туфайли педагогика институтини битирганман. 20 йил ўзим ўқиган мактабда таҳсил берганман. Шерали Жўраевга ҳавас қилиб, Маданият институтида ҳам ўқиганман. 20 йил тўйларда ҳофизлик қилганимни ҳам яширмайман. 40 ёшимгача ёзувчи бўламан, деб ўйламаганман ҳам. Лекин Худо берган истеъдод 40 ёшимдан кейин юзага чиқа бошлади. 43 ёшимда бир-икки ҳикояларим “Бекажон” газетасида чоп этилгач, ижодим уларга маъқул келиб, ишга таклиф қилишди. У ерда роппа роса 15 йил ишладим. Ҳар бир сонида битта ҳикоям босиларди. Шунингдек, газетадаги бош мақолани ёзиш ҳам менинг зиммамда эди. Газетамизнинг раҳбари Тохир Маликдан бу борада маслаҳатлар олиб турамиз.
– Блогер сифатида қандай танилдингиз?
– Интернет журналистикага ўтишдан аввал яна бир устознинг этагини маҳкам ушлаганман. “Газета Узбекистана”, деган сайт бор. Тошпўлат Раҳматуллаев интернетда жуда фаол, ҳам блогер. Уни ҳақиқий устоз, десам муболаға бўлмайди. Ундан жуда кўп нарса ўрганганман. Мақолани қандай тайёрлаш керак, мавзу танлаш сингари.
Қозоғистонда сўз эркинлиги бўлганлиги учун сизларга маҳорат дарси ўтишим ўзимга эриш туюлмоқда. Бу ерда сизлардан ҳам баъзи нарсаларни ўрганиб кетишни ният қилганман.
– Қандай мақола ўқишли бўлади?
– Авваламбор мақолани воқеа жойига бориб ёзиш керак. Суҳбатдошингиз билан юзма-юз гаплашиб, интервью олсангиз, мақола жонли чиқади. Мавзу эса умуман бошқа масала. Чунки, сарлавҳа – мақоланинг ярми ҳисобланади. Бу борада анъанавийликдан қочиш керак. Ўқувчини ўзига оҳанрабодек тортадиган сарлавҳа танлаш муаллифнинг улкан ютуғидир. Дунёдаги энг машҳур газеталардан бири “Нью Йорк таймс”да 32 киши фақат сарлавҳа қўйиш билан шуғулланиши, унинг ўрни қай даражада эканлигини кўрсатиб турибди.
– Қозоғистонда ўзбек журналистини тайёрлайдиган таълим даргоҳи йўқ. Сизларда ёшларни ўқитишнинг иложи борми?
– Мен Халқаро Журналистлар университети жамоат кенгашининг аъзосиман. Тошкентга қайтганда, раҳбарият билан гаплашиб, келаси ўқув йилида жамоангиздан ёш, шу соҳага қизиқувчилардан бир йигит ва бир қиз болани ўқишга қабул қилиш ҳақида гаплашаман.
–20 йил тўйларда ҳофизлик қилганман, дедингиз. Ҳозир санъаткорлик соҳасига қизиқиш сусайиб қолдими?
– Асло. Бир пайтлар мен билан тўйларда юрган созандаларнинг барчаси консерваторияда таълим олган касбий санъаткорлар. Яқинда шуларни жамлаб, “Самарқанд садолари” мақом ансамблини туздим. Дискларимизни чиқардик, мухлислар ишимизга юқори баҳо беришмоқда. Таклиф қилсангиз, Қозоғистонга ҳам келишимиз мумкин.
Жонли тарзда ўтган давра суҳбатида Каримберди Тўрамурод билан жуда кўп мавзуларда суҳбатлашдик. Албатта, ўз дунёқарашига эга, фикрида собит турадиган ижодкор билан суҳбатлашиш мароқли бўлди. Биз ёзувчидан ўзимизни қизиқтирган саволларга жавоб олдик, у ҳам Қозоғистон, қозоғистонлик ўзбеклар ҳақида маълумотга эга бўлди.