Маданий туризм сўнгги йилларда тез ривожланаётган соҳалардан бири. У Қозоғистонда, шу жумладан, Жанубий Қозоғистон вилоятида ҳам кенг қулоч ёйиб келмоқда. Қадимда юртимиз ҳудудидан Буюк Ипак йўлининг ўтиши чет эллик сайёҳларнинг давлатимизга қизиқишини кучайтирмоқда. Бу даврдан қолган ёдгорликлар Тўлебий туманида ҳам юздан зиёд бўлиб, ЮНЕСКО томонидан ҳам, давлат томонидан ҳам ҳимояланган. Президентимизнинг «Маданий мерос» давлат дастури бўйича тузилган тарихий-археологик туризм харитасига Тўлебий туманининг ўнлаб муқаддас қадамжолари киритилган. Шулардан бири Оқмасжид қўрғони.

– Ушбу манзиллар – бир пайтлар кўчманчилару ўтроқ аҳоли, саркардалару сайёҳлар ўтган карвон йўллари бўлган. Йўловчилар ўзларидан кўплаб сир-синоатларни қолдиришган. Археологлар ҳали ҳамон бу жумбоқларни ечишга уринишади, – дейди «Тўлебий туманининг тарихи» китобининг муаллифи Асет Кембаев.

Олатов қишлоқ округида жойлашган Оқмасжид қўрғони сўнгги йилларда археологларнинг диққат марказида. У ерда қазилма ишларини олиб борган олимлар қадимий буюмлар, ҳатто 11-12 асрга оид биноларни ҳам топишди. Тарихий манбаларга қараганда Оқмасжид душманга қарши қалъа вазифасини ҳам бажарган. Ҳозиги кунда Оқмасжид дараси ҳудудида сайёҳларни қабул қиладиган юзлаб дам олиш уйлари мавжуд.

Бу ердан топилган тегирмон тошларини археолог олимлар ўрганишмоқда. Ўйлаймизки, улар бизни Оқмасжиднинг анча сирларидан воқиф этади. А. Кембаевнинг юқорида қайд этилган китобида Оқмасжид қўрғонига бағишланган яна ўнлаб қизиқарли тарихий далиллар келтирилган.

Тасвирда: «Оқмасжид» дараси ва шу ердан топилган сирли тошлардан бири.