Москвага амалий ташриф билан борган Қасим-Жўмарт Тўқаев Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги Давлат раҳбарлари кенгаши йиғилишида иштирок этди.

Қозоғистон Президенти Владимир Путинга Россиянинг МДҲга раислиги давридаги самарали фаолияти учун миннатдорчилик билдирди.

Қ. Тўқаев сўнгги йилларда Қозоғистоннинг ташқи сиёсий фаолиятида минтақавий тинчлик, хавфсизлик ва барқарор тараққиётга қаратилган саъй-ҳаракатларни жадаллаштиришга алоҳида эътибор қаратилаётганини таъкидлади.

Давлат раҳбари Қозоғистон учун 1991 йилдаги Алмати декларацияси асосида яратилган нуфузли халқаро ташкилот сифатида МДҲ салоҳиятини янада мустаҳкамлаш мутлақ устувор вазифа эканини таъкидлади.

Қозоғистон Президенти ўз нутқида Ҳамдўстлик мамлакатларида барқарор иқтисодий юксалишга эришиш, бу борада саъй-ҳаракатларни бирлаштириш, ўзаро савдодаги тўсиқларни тезкорлик билан бартараф этиш бўйича таъсирчан чоралар кўриш, хусусан, нарх-навонинг сунъий ўсишига йўл қўймаслик ҳамда пулнинг қадрсизланишини жиловлаш мақсадида МДҲ маконида озиқ-овқат маҳсулотларининг тўсиқларсиз етказиб берилиши учун қулай шарт-шароитларни яратиш, ҳамкорликда янги логистика йўлакларини ривожлантириш муҳимлигини қайд этди. 

– Таъкидлаш жоизки, Қозоғистоннинг кўп томонлама дипломатияси тизимида МДҲ алоҳида ўрин тутиб, мазкур ташкилот доирасида илгари сурилаётган таклифлар ва ташаббуслар Ҳамдўстликда ҳамкорликни мустаҳкамлаш ҳамда мамлакат манфаатларини амалга оширишда юксак натижаларга эришишга қаратилган. Айниқса, халқаро майдондаги мураккаб геосиёсий вазият, кучайиб бораётган кескинлик, транспорт-логистика ва савдо-иқтисодий алоқалар тизимига бўлган жиддий таҳдидлар шароитида МДҲ доирасида амалдаги савдо тартибини сақлаш ва янада такомиллаштириш тамойилларига асосланган тўлақонли эркин савдо майдонини шакллантириш масаласи Қозоғистон учун энг муҳим масала бўлиб қолмоқда. 

Москвага амалий ташриф билан борган Қасим-Жўмарт Тўқаев Мустақил Давлатлар Ҳамдўстлиги Давлат раҳбарлари кенгаши йиғилишида иштирок этди.

Қозоғистон Президенти Владимир Путинга Россиянинг МДҲга раислиги давридаги самарали фаолияти учун миннатдорчилик билдирди.

Қ. Тўқаев сўнгги йилларда Қозоғистоннинг ташқи сиёсий фаолиятида минтақавий тинчлик, хавфсизлик ва барқарор тараққиётга қаратилган саъй-ҳаракатларни жадаллаштиришга алоҳида эътибор қаратилаётганини таъкидлади.

Давлат раҳбари Қозоғистон учун 1991 йилдаги Алмати декларацияси асосида яратилган нуфузли халқаро ташкилот сифатида МДҲ салоҳиятини янада мустаҳкамлаш мутлақ устувор вазифа эканини таъкидлади.

Қозоғистон Президенти ўз нутқида Ҳамдўстлик мамлакатларида барқарор иқтисодий юксалишга эришиш, бу борада саъй-ҳаракатларни бирлаштириш, ўзаро савдодаги тўсиқларни тезкорлик билан бартараф этиш бўйича таъсирчан чоралар кўриш, хусусан, нарх-навонинг сунъий ўсишига йўл қўймаслик ҳамда пулнинг қадрсизланишини жиловлаш мақсадида МДҲ маконида озиқ-овқат маҳсулотларининг тўсиқларсиз етказиб берилиши учун қулай шарт-шароитларни яратиш, ҳамкорликда янги логистика йўлакларини ривожлантириш муҳимлигини қайд этди. 

– Таъкидлаш жоизки, Қозоғистоннинг кўп томонлама дипломатияси тизимида МДҲ алоҳида ўрин тутиб, мазкур ташкилот доирасида илгари сурилаётган таклифлар ва ташаббуслар Ҳамдўстликда ҳамкорликни мустаҳкамлаш ҳамда мамлакат манфаатларини амалга оширишда юксак натижаларга эришишга қаратилган. Айниқса, халқаро майдондаги мураккаб геосиёсий вазият, кучайиб бораётган кескинлик, транспорт-логистика ва савдо-иқтисодий алоқалар тизимига бўлган жиддий таҳдидлар шароитида МДҲ доирасида амалдаги савдо тартибини сақлаш ва янада такомиллаштириш тамойилларига асосланган тўлақонли эркин савдо майдонини шакллантириш масаласи Қозоғистон учун энг муҳим масала бўлиб қолмоқда. 

Бундан ташқари, МДҲ маконида ва қўшни минтақалар ўртасидаги ўзаро алоқаларни яхшилаш, транспорт-коммуникация инфратузилмасини ривожлантириш асосий устувор йўналишлардан бири сифатида қаралмоқда. Шуларни инобатга олган ҳолда, МДҲга аъзо давлатлар кўп томонлама ҳамкорликни савдо-иқтисодий,сармоя, транспорт, сайёҳлик, хавфсизликни таъминлаш, маданий-гуманитар ва бошқа бир қатор соҳаларда янада ривожлантириш нафақат Ҳамдўстлик маконида, балки қўшни минтақаларда ҳам барқарор тараққиёт ва фаровонликни таъминлашга хизмат қилади. Ишончим комилки, 2023 йилда қабул қилинган «Эркин савдо ва сармоялар тўғрисида»ги битим савдо-иқтисодий алоқаларимизни чуқурлаштириш имкониятини беради. Шунингдек, саноат кооперацияси, божхона тартибини соддалаштириш, янги логистика занжирларини шакллантириш, рақамли технологияларни жорий этиш масалаларида ўзаро ҳамкорликни кучайтириш юзасидан ишларни давом эттириш муҳим аҳамиятга эга. Бугунги кунда ярмарка-савдога талаб ошиб бормоқда. “Ҳамдўстлик ярмаркаси” давлатлараро дастурини ишга туширишни таклиф қиламан, унинг доирасида ҳар йили МДҲ давлатларининг турли шаҳарларида бутун Евроосиё минтақасидаги ҳунармандлар ва деҳқонларни таклиф қилган ҳолда савдо тадбирлари ўтказилади. Биринчи кўргазмани Қозоғистоннинг энг қадимий шаҳарларидан бири – ўз вақтида Буюк Ипак йўлининг муҳим чорраҳаси бўлган ва қадимдан “савдогарлар шаҳри” деб ном қозонган Тараз шаҳрида ўтказишга тайёрмиз, – деди Президент, – деди Президент.

Қасим-Жўмарт Тўқаев МДҲ халқларининг маданий-маънавий алоқаларини мустаҳкамлаш масаласига алоҳида урғу берди.

– Маданий-гуманитар ҳамкорлигимиз йўналишлари ва йўналишларини мунтазам кенгайтириб боришимиз керак. Яқинда Астана шаҳрида ўтган Бутунжаҳон кўчманчилар ўйинларига дунёнинг 85 давлатидан 2000дан зиёд спортчи ташриф буюрди. Бу дунёда этноспорт ҳаракати ва собиқ кўчманчи халқларнинг маданий меросига қизиқиш кучли эканлигини кўрсатди, – деди Қозоғистон Президенти.

Қозоғистон раҳбаритаъкидлаганидек, олий таълим муассасалари ва ёшлар ўртасидаги алоқаларни ривожлантириш ҳамкорликдаги ишларнинг муҳим йўналиши ҳисобланади. Давлат раҳбари талабалар алмашиш бастурини қўллаб-қувватлаш ва қўшма илмий-тадқиқот ишларини жонлантириш мақсадида “Ҳамдўстликнинг академик пойтахти” деб номланган янги дастурни ишга туширишни таклиф қилди.

Қасим-Жўмарт Тўқаевнинг фикрича, Евроосиё хавфсизлиги концепциясини биргаликда ишлаб чиқиш алоҳида аҳамиятга эга. Президент бундай муҳим масалани МДҲ давлатлари учун устувор вазифа ҳисоблайди.

Қозоғистон Президенти келгуси йили Улуғ Ватан урушидаги Ғалабанинг 80 йиллигини нишонлаш масаласига тўхталди.

– Бу Миллатлар Ҳамдўстлигининг барча халқларини бирлаштирадиган муҳим сана. Эркинлик ва адолат тантанасининг тимсоли бўлган алоҳида мазмунга эга байрам. Ота-оналаримиз, уруш қатнашчилари, фронт орти меҳнаткашларининг инсоният тарихидаги жасоратини доимо ёдда тутишимиз керак, – деди Давлат раҳбари.

Ўз нутқи якунида Қасим-Жўмарт Тўқаев Тожикистон Республикасининг 2025 йилда МДҲга раислик қилиши ва навбатдаги саммитни Душанбеда ўтказиш тўғрисидаги қарорни қўллаб-қувватлади.

Учрашувда Россия Президенти Владимир Путин, Озарбайжон Президенти Илҳом Алиев, Арманистон Бош вазири Никол Пашинян, Белоруссия Президенти Александр Лукашенко, Қирғизистон Президенти Садир Жапаров, Тожикистон Президенти Эмомали Раҳмон, Туркманистон Президенти Сердар Бердимуҳамедов ва Ўзбекистон Президенти Шавкат Мирзиёев ҳам маъруза қилишди.